Sanskrit Sloka text in Devanagari, Gujarati, Kannada, Telugu , and English

||om tat sat||

ಸುಂದರಕಾಂಡ.
ಅಥ ಏಕೋನವಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ

ಶ್ಲೋ|| ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ತತಃ ಕಾಲೇ ರಾಜಪುತ್ತ್ರೀ ತ್ವನನ್ದಿತಾ|
ರೂಪಯೌವನಸಂಪನ್ನಂ ಭೂಷಣೋತ್ತಮ ಭೂಷಿತಮ್||1||
ತತೋ ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ವೈದೇಹೀ ರಾವಣಂ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಂ|
ಪ್ರಾವೇಪತ ವರಾರೋಹಾ ಪ್ರವಾತೇ ಕದಳೀ ಯಥಾ||2||

ಸ|| ತತಃ ತಸ್ಮಿನ್ ಏವ ಕಾಲೇ ರಾಕ್ಷಸಾಧಿಪಂ ರಾವಣಂ ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ರಾಜಪುತ್ರೀ ಅನಿಂದಿತಾ ರೂಪಯೌವ್ವನ ಸಂಪನ್ನಂ ಭೂಷಣೋತ್ತಮಭೂಷಿತಂ ವರಾರೋಹಾ ವೈದೇಹೀ ಪ್ರವಾತೇ ಕದಳೀ ಯಥಾ ಪ್ರಾವೇಪತ||

Then at that time seeing that king of Rakshasas Ravana ( entering the Ashoka grove) the blameless princess of slender waist, endowed with beauty and youth, adorned with best of ornaments, Sita was shaken like a banana plant by a strong wind.

ಶ್ಲೋ|| ಅಚ್ಚಾದ್ಯೋದರಮೂರುಭ್ಯಾಂ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ಚ ಪಯೋಧರೌ|
ಉಪವಿಷ್ಟಾ ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ರುದನ್ತೀ ವರವರ್ಣಿನೀ||3||

ಸ|| ವಿಶಾಲಾಕ್ಷೀ ವರವರ್ಣಿನೀ ಊರುಭ್ಯಾಂ ಉದರಂ ಬಾಹೂಭ್ಯಾಂ ಪಯೋಧರೌ ಅಚ್ಛಾದ್ಯ ರುದನ್ತೀ ಉಪವಿಷ್ಟಾ||

The large eyed , complexioned Sita withdrawing her thighs to cover her belly and arms to cover her breasts sat there crying.

ಶ್ಲೋ|| ದಶಗ್ರೀವಸ್ತು ವೈದೇಹೀಂ ರಕ್ಷಿತಾಂ ರಾಕ್ಷಸೀಗಣೈಃ|
ದದರ್ಶ ಸೀತಾಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ನಾವಂ ಸನ್ನಾಮಿವಾರ್ಣವೇ ||4||
ಅಸಂವೃತಾಯಾಂ ಮಾಸೀನಾಂ ಧರಣ್ಯಾಂ ಸಂಶಿತವ್ರತಾಂ
ಛಿನ್ನಾಂ ಪ್ರಪತಿತಾಂ ಭೂಮೌ ಶಾಖಾಮಿವ ವನಸ್ಪತೇಃ||5||

ಸ|| ದಶಗ್ರೀವಸ್ತು ರಾಕ್ಷಸೀಗಣೈಃ ರಕ್ಷಿತಾಮ್ ವೈದೇಹೀಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಮ್ ಆರ್ಣವೇ ಸನ್ನಾಂ ನಾವಮಿವ ಸೀತಾಂ ದದರ್ಶ||ಅಸಂವೃತಾಂ ಧರಣ್ಯಾಂ ಆಸೀನಾಮ್ ಛಿನ್ನಾಂ ಭೂಮೌ ಪ್ರಪತಿತಾಮ್ ವನಸ್ಪತೇಃ ಶಾಖಾಮಿವ ||

The ten headed Ravana saw Vaidehi protected by legions of Rakshasa women. Sita was immersed in grief like a boat in high seas. Seated on bare ground , she was like a branch of tree cut and fallen down on the ground.

ಶ್ಲೋ|| ಮಲಮಣ್ಡಿನ ಚಿತ್ರಾಙ್ಗೀಂ ಮಂಡನಾರ್ಹಾಂ ಅಮಣ್ಡಿತಾಮ್|
ಮೃಣಾಳೀ ಪಞ್ಕದಿಗ್ಧೇವ ವಿಭಾತಿ ನ ವಿಭಾತಿ ಚ||6||
ಸಮೀಪಂ ರಾಜಸಿಂಹಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ವಿದಿತಾತ್ಮನಃ|
ಸಙ್ಕಲ್ಪಹಯಸಂಯುಕ್ತೈಃ ಯಾನ್ತೀಮಿವ ಮನೋರಥೈಃ||7||

ಸ|| ಮಲಮಣ್ಡನ ಚಿತ್ರಾಙ್ಗೀಂ ಮಣ್ಡನಾರ್ಹಾಂ ಅಮಣ್ಡಿತಾಮ್ ಪಞ್ಕದಿಗ್ಧಾ ಮೃಣಾಲೀ ಇವ ವ್ಭಾತಿ ನ ವಿಭಾತಿ ಚ||ಸಂಕಲ್ಪಹಯಸಂಯುಕ್ತೈಃ ಮನೋರಥೈಃ ವಿದಿತಾತ್ಮನಃ ರಾಜಸಿಂಹಸ್ಯ ರಾಮಸ್ಯ ಸಮೀಪಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀಮಿವ |

Covered with dust yet looking colorful, without any ornaments though deserving ornaments, she is like a lotus stem dipped in mud not shining yet shining. She was yoked to the horses of her conviction with the chariot of mind racing to the Rama, the lion among kings and the one who has realized self

ಶ್ಲೋ|| ಶುಷ್ಯನ್ತೀಂ ರುದತೀಂ ಏಕಾಂ ಧ್ಯಾನಶೋಕಪರಾಯಣಾಮ್|
ದುಃಖ ಸ್ಯಾನ್ತಂ ಅಪಶ್ಯನ್ತೀಂ ರಾಮಾಂ ರಾಮಂ ಅನುವ್ರತಾಮ್||8||
ವೇಷ್ಟಮಾನಾಂ ತಥಽಽವಿಷ್ಟಾಂ ಪನ್ನಗೇನ್ದ್ರವಧೂಮಿವ|
ಧೂಪ್ಯಮಾನಾಂ ಗ್ರಹೇಣೇವ ರೋಹಿಣೀಂ ಧೂಮಕೇತುನಾ||9||

ಸ|| ಶುಷ್ಯಂತೀಂ ರುದತೀಂ ಏಕಾಂ ಧ್ಯಾನಪರಾಯಣಾಮ್ ದುಃಖಸ್ಯ ಅಂತಂ ಅಪಶ್ಯಂತೀಂ ರಾಮಾಂ ರಾಮಮ್ ಅನುವ್ರತಾಮ್ ||ತಥಾ ಅವಿಷ್ಟಾಂ ವೇಷ್ಟಮಾನಾಂ ಪನ್ನಗೇಂದ್ರ ವಧೂಮಿವ ಧೂಮಕೇತುನಾ ಗ್ರಹೇಣ ಧೂಪ್ಯಮಾನಾಮ್ ರೋಹಿಣೀಂ ಇವ ||

Emaciated and crying, she was meditating on Rama and only Rama and not seeing the end of sorrow. Sitting coiled around, she is like the wife of Serpent King, like the star Rohini overpowered by the smoking planet.

ಶ್ಲೋ|| ವೃತ್ತಶೀಲಕುಲೇಜಾತಾಂ ಆಚಾರವತಿ ಧಾರ್ಮಿಕೇ|
ಪುನಸ್ಸಂಸ್ಕಾರಮಾಪನ್ನಾಂ ಜಾತಾ ಮಿವ ದುಷ್ಕುಲೇ||10||
ಅಭೂತೇನಾಪವಾದೇನ ಕೀರ್ತಿಂ ನಿಪತಿತಾ ಮಿವ|
ಅಮ್ನಾಯಾನಾಂ ಅಯೋಗೇನ ವಿದ್ಯಾಂ ಪ್ರಶಿಥಿಲಾಮಿವ||11||
ಸನ್ನಾಮಿವ ಮಹಾಕೀರ್ತಿಂ ಶ್ರದ್ಧಾಮಿವ ವಿಮಾನಿತಾಮ್|
ಪೂಜಾಮಿವ ಪರಿಕ್ಷೀಣಾಂ ಆಶಾಂ ಪ್ರತಿಹತಾಮಿವ||12||

ಸ|| ಜಾತಾಂ ಧಾರ್ಮಿಕೇ ಆಚಾರವತೀ ವೃತ್ತಶೀಲಕುಲೇ ಸಂಸ್ಕಾರಂ ಆಪನ್ನಾಂ ದುಷ್ಕುಲೇ ಪುನಃ ಜಾತಾಂ ಇವ || ಅಭೂತೇನ ಅಪವಾದೇನ ನಿಪಾತಿತಾಂ ಕೀರ್ತಿಮಿವ ಆಮ್ನಾಯತಾನಾಮ್ ಅಯೋಗೇನ ಪ್ರಶಿಥಿಲಾಮ್ ವಿದ್ಯಾಂ ಇವ||ಸನ್ನಾಮ್ ಮಹಾಕೀರ್ತಿಂ ಇವ ವಿಮಾನಿತಾಂ ಶ್ರದ್ಧಾಂ ಇವ ಪರಿಕ್ಷಿಣಾಂ ಪೂಜಾಂ ಇವ ಪ್ರತಿಹತಾಂ ಆಶಾಂ ಇವ||

Born in a righteous, traditional , and traditionally virtuous family, she was like one born in a low family attaining traditional refinement. She is like the fame lowered by false scandals, unused Vedic knowledge, education that is rusted. She was like great fame which is dimmed, faith that is slighted, worship that is impeded, like hope that is dashed.

ಶ್ಲೋ|| ಅಯತೀಮಿವ ವಿಧ್ವಸ್ತಾಂ ಆಜ್ಞಾಂ ಪ್ರತಿಹತಾಮಿವ |
ದೀಪ್ತಾಮಿವ ದಿಶಂ ಕಾಲೇ ಪೂಜಾಂ ಅಪಹೃತಾ ಮಿವ||13||
ಪದ್ಮಿನೀಮಿವ ವಿಧ್ವಸ್ತಾಂ ಹತಶೂರಾಂ ಚಮೂಮಿವ|
ಪ್ರಭಾಮಿವ ತಮೋಧ್ವಸ್ತಾಂ ಉಪಕ್ಷೀಣಾಮಿವಾಪಗಾಮ್||14||
ವೇದೀಮಿವ ಪರಾಮೃಷ್ಟಾಂ ಶಾನ್ತಾಂ ಅಗ್ನಿಶಿಖಾಮಿವ|
ಪೌರ್ಣಮಾಸೀ ಮಿವ ನಿಶಾಂ ರಾಹುಗ್ರಸ್ತೇನ್ದುಮಣ್ಡಲಾಮ್||15||

ಸ|| ವಿಧ್ವಸ್ತಾಂ ಅಯತೀಂ ಇವ ಪ್ರತಿಹತಾಂ ಆಜ್ಞಾಂ ಇವ ಕಾಲೇ ದೀಪ್ತಿತಾಂ ದಿಶಮಿವ ಅಪಹೃತಾಂ ಪೂಜಾಂ ಇವ||ವಿಧ್ವಸ್ತಾಂ ಪದ್ಮಿನೀಂ ಇವ ಹತಶೂರಂ ಚಮೂಂ ಇವ ತಮೋಧ್ವಸ್ತಾಂ ಪ್ರಭಾಂ ಇವ ಉಪಕ್ಷೀಣಾಮ್ ಅಪಗಾಂ ಇವ||ಪರಾಮೃಷ್ಟಾಂ ವೇದೀಂ ಇವ ಶಾಂತಾಂ ಅಗ್ನಿಶಿಖಾಂ ಇವ ರಾಹುಗ್ರಸ್ತೇನ್ದುಮಣ್ಡಲಾಂ ಪೌರ್ಣಮಾಸೀಂ ನಿಶಾಂ ಇವ||

She was like a prospect that is destroyed , like a order that is disobeyed, like a direction set aflame at the time of catastrophe. She was like creeper destroyed, like an army with its warriors killed, like radiant light blocked by darkness, like a stream that is dried. She was like the altar of worship that is defiled, like the blazing flame that is contained, like the night of full moon exclipsed by Rahu.

ಶ್ಲೋ|| ಉತ್ಕೃಷ್ಣಪರ್ಣಕಮಲಾಂ ವಿತ್ರಾಸಿತ ವಿಹಙ್ಗಮಾಂ|
ಹಸ್ತಿ ಹಸ್ತಪರಾಮೃಷ್ಟಾಂ ಆಕುಲಾಂ ಪದ್ಮಿನೀಮಿವ||16||
ಪತಿಶೋಕತುರಾಂ ಶುಷ್ಕಾಂ ನದೀಂ ವಿಸ್ರಾವಿತಾಮಿವ|
ಪರಯಾ ಮೃಜಯಾ ಹೀನಾಂ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷ ನಿಶಾಮಿವ||17||

ಸ|| ಹಸ್ತಿಹಸ್ತಪರಾಮೃಷ್ಟಾಮ್ ಉತ್ಕೃಷ್ಟಪರ್ಣಕಮಲಾಮ್ ವಿತ್ರಾಸಿತ ವಿಹಙ್ಗಮಾಂ ಆಕುಲಾಮ್ ಪದ್ಮಿನೀಂ ಇವ ||ಪತಿಶೋಕತುರಾಂ ವಿಸ್ರಾವಿತಾಂ ಶುಷ್ಕಾಂ ನದೀಂ ಇವ ಪರಯಾ ಮೃಜಯಾ ಹೀನಾಮ್ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷನಿಶಾಂ ಇವ||

She is like the lotus pond with excellent lotuses destroyed by the trunks of the elephants surrounded by frightened birds. Stricken with grief created by separation from her husband, she is like river dried with its water grown thin not fit for ablution , like night during the dark fortnight.

ಶ್ಲೋ|| ಸುಕುಮಾರೀಂ ಸುಜಾತಾಙ್ಗೀಂ ರತ್ನಗರ್ಭಗೃಹೋಚಿತಾಮ್|
ತಪ್ಯಮಾನಾಮಿವೋಷ್ಣೇನ ಮೃಣಾಳೀ ಮಚಿರೋದ್ಧೃತಾಮ್||18||
ಗೃಹೀತಾ ಮಾಳಿತಾಂ ಸ್ತಮ್ಭೇ ಯೂಧಪೇನ ವಿನಾ ಕೃತಾಂ|
ನಿಶ್ಶ್ವಸನ್ತೀಂ ಸುದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಗಜರಾಜವಧೂಮಿವ||19||

ಸ|| ಸುಕುಮಾರೀಂ ಸುಜಾತಾಙ್ಗೀಂ ರತ್ನಗರ್ಭಗೃಹೋಚಿತಾಂ ತಪ್ಯಮಾನಾಂ ಅಚಿರೋದ್ಧತಾಮ್ ಮೃಣಾಲೀಂ ಇವ || ಗೃಹೀತಾಂ ಸ್ತಂಭೇ ಆಲಿತಾಂ ಯೂಥಪೇನ ವಿನಾ ಕೃತಾಮ್ ನಿಃಶ್ವಸಂತೀಂ ಸುದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಗಜರಾಜವಧೂಂ ಇವ||

The delicate lady with beautiful limbs, who deserves to be in a house whose interiors are decorated with gems, was like a lotus plucked out and scorched by heat. Like a royal elephant king's consort separated from her lord, held and tied to a pillar, she was sighing heavily with intense grief.

ಶ್ಲೋ|| ಏಕಯಾ ದೀರ್ಘಯಾ ವೇಣ್ಯಾ ಶೋಭಮಾನಾಂ ಅಯತ್ನತಃ|
ನೀಲಯಾ ನೀರದಾಪಾಯೇ ವನರಾಜ್ಯಾ ಮಹೀಮಿವ||20||
ಉಪವಾಸೇನ ಶೋಕೇನ ಧ್ಯಾನೇನ ಚ ಭಯೇನ ಚ|
ಪರೀಕ್ಷೀಣಾಂ ಕೃಶಾಂ ದೀನಾಂ ಅಲ್ಪಾಹಾರಾಂ ತಪೋಧನಾಮ್||21||
ಅಯಾಚಮಾನಾಂ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಪ್ರಾಞ್ಜಲಿಂ ದೇವತಾಮಿವ|
ಭಾವೇನ ರಘುಮುಖ್ಯಸ್ಯ ದಶಗ್ರೀವ ಪರಾಭವಮ್||22||

ಸ|| ದೀರ್ಘಯಾ ಏಕಯಾ ವೇಣ್ಯಾ ಅಯತ್ನತಃ ಶೋಭಮಾನಾಮ್ ನೀರದಾಪಾಯೇ ನೀಲಯಾ ವನರಾಜ್ಯಾ ಮಹೀಂ ಇವ||ಉಪವಾಸೇನ ಶೋಕೇನ ಧ್ಯಾನೇನ ಭಯೇನ ಚ ಪರಿಕ್ಷೀಣಾಂ ಕೃಶಾಂ ದೀನಾಂ ಅಲ್ಪಹಾರಾಂ ತಪೋಧನಾಮ್ || ದೇವತಾಂ ಇವ ದುಃಖಾರ್ತಾಂ ಭಾವೇನ ರಘುಮುಖ್ಯಸ್ಯ ದಶಗ್ರೀವ ಪರಾಭವಮ್ ಪ್ರಾಂಜಲಿಂ ಅಯಾಚಮಾನಾಮ್||

Looking beautiful with a long single plait of hair carelessly made,she is like a dark row of trees at the end of rainy season on the land. She became thin and emaciated through fasting and grief, depressed due to brooding, eating little but rich with austerities. She was like a goddess tormented with grief, with folded hands mentally supplicating Rama the foremost of Raghu line to protect her from the insults of Ravana.

ಶ್ಲೋ|| ಸಮೀಕ್ಷಮಾಣಾಂ ರುದತೀಮನಿನ್ದಿತಾಂ
ಸುಪಕ್ಷ್ಮ ತಾಮ್ರಾಯತ ಶುಕ್ಲಲೋಚನಾಮ್|
ಅನುವ್ರತಾಂ ರಾಮಮತೀವ ಮೈಥಿಲೀಂ
ಪ್ರಲೋಭಯಾಮಾಸ ವಧಾಯ ರಾವಣಃ ||23||

ಸ||| ಸಮೀಕ್ಷಮಾನಾಮ್ ರುದತೀಂ ಅನಿಂದಿತಾಂ ಸುಪಕ್ಷ್ಮ ತಾಮ್ರಾಯತ ಶುಕ್ಲಲೋಚನಾಮ್ ಅತೀವ ರಾಮಂ ಅನುವ್ರತಾಮ್ ಮೈಥಿಲೀಂ ರಾವಣಃ ವಧಾಯ ಪ್ರಲೋಭಯಾಮಾಸ||

Ravana tries to allure the blameless Mythili with large eyes and with attractive eyelashes and large bright eyes devoted very much to Rama who was crying.

ಇತ್ಯಾರ್ಷೇ ಶ್ರೀಮದ್ರಾಮಾಯಣೇ ಆದಿಕಾವ್ಯೇ ವಾಲ್ಮೀಕೀಯೇ
ಚತುರ್ವಿಂಶತ್ ಸಹಸ್ರಿಕಾಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮ್
ಶ್ರೀಮತ್ಸುಂದರಕಾಂಡೇ ಏಕೋನವಿಂಶಸ್ಸರ್ಗಃ||

||ಓಂ ತತ್ ಸತ್||